HTT:  –  Hôm nay là ngày đánh dấu 50 năm kể từ vụ bắt giữ 5 người đàn ông xông vào trụ sở Ủy ban Quốc gia Dân chủ tại tòa nhà mang tên Watergate ở Washington D.C. vào ngày 17/6/1972, khiến cựu Tổng thống Richard Nixon phải từ chức trong một trong những vụ bê bối chính trị lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. 50 năm sau, vào ngày hôm nay, cũng tại tòa nhà quốc hội, giới lập pháp một lần nữa phải đưa vấn đề bê bối chính trị ra bàn thảo liên quan đến vụ tấn công tòa nhà quốc hội ngày 6 tháng 1, mà điểm tập trung nhắm vào cựu TT Trump, người nhất mực cho cuộc bầu cử là gian lận, đồng thời khích động người ủng hộ kéo vào tòa nhà quốc hội để đòi hỏi công lý. Qua hai vụ bê bối chính trị, người ta thấy có những điểm tương đồng. 

Vụ bê bối WaterGate diễn ra khi tòa bạch ốc đã bác bỏ là một vụ trộm vặt, vụ bê bối này diến biện một cách chậm chạp và không ảnh hưởng đến kết quả của cuộc bầu cử năm 1972, theo thăm dò, thời điểm trước vụ Watergate, đương kiêm TT Nixon, người của Đảng Cộng Hòa đã dễ dàng đánh bại Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ George McGovern để giành được nhiệm kỳ thứ hai.

Nhưng hai năm sau đó, năm 1974, khi phóng viên báo chí từ tờ Washington Post đã lần ra vụ đặt máy nghe lén ở tòa nhà của Đảng Dân Chủ Watergate và nhiều vụ bê bối chính trị khác liên quan đến Tòa Bạch Ốc và TT Nixon, dẫn đến việc người đã mở mang quan hệ giữa Hoa Kỳ với Trung Quốc, đã bị buộc phải từ chức vào ngày 9 tháng 8 năm 1974.

Vụ bê bối, cũng dẫn đến bản cáo trạng, xét xử, kết tội và bỏ tù một số viên chức chính phủ hàng đầu của TT Nixon, khiến lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ một tổng thống Mỹ phải từ chức và là lần đầu tiên một cựu tổng thống bị thẩm vấn bởi một đại bồi thẩm đoàn bí mật.

Sau vụ Watergate, đã tạo ra tiền lệ cho những người khác bị chất vấn, bao gồm TT Ronald Reagan và TT Bill Clinton, là tổng thống đương nhiệm đầu tiên xuất hiện trước một hội đồng như vậy.

Đầu năm 1974, vài tháng trước khi TT Nixon từ chức, và với nguy cơ bị luận tội ngày càng tăng, Nixon vẫn phủ nhận sự liên quan và không có dấu hiệu bỏ cuộc.

Phiên tòa xét xử 7 người đàn ông bị buộc tội đột nhập tòa nhà Watergate nhằm đặt máy nghe lén đã tạo ra một mạng lưới nghi ngờ và dẫn đến việc, một số cố vấn thân cận nhất của TT Nixon đã tiết lộ là chính ngài TT đứng đằng sau vụ nghe lén đảng dân chủ và tìm cách che đậy, ém nhẹm thông tin. 

Giữa các cuộc điều tra và nỗ lực của quốc hội dựa trên hiến pháp để truất phế TT, thì lại lộ ra tin tức cho thấy, chính TT Nixon cũng đã đặt máy nghe lén người trợ lý trong các cuộc trò chuyện. Trong nỗ lực nghe được đoạn ghi âm lén nay, tòa tối cao đã đồng ý cho cuộn băng được nộp lên quốc hội để làm bằng chứng và dẫn đến cuộc luận tội. 

Ủy ban Tư pháp đã thông qua ba điều khoản luận tội Nixon vì tội cản trở công lý, khinh thường Quốc hội và lạm dụng quyền lực. Nhưng trước khi bị truất phế, TT Nixon đã tuyên bố từ chức. 

Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV.