Hôm nay là cuộc họp đầu tiên của TT Joe Biden từ ngày nhậm chức, cũng là ngày thứ 64 mà ông không hề có cuộc họp báo nào, trở thành vị tổng thống đầu tiên từ 100 năm qua có cuộc họp báo trễ nhất. Cuộc họp báo kéo dài khoảng 1 giờ đồng hồ, bao gồm nhiều vấn đề trong hơn 60 ngày qua được giới truyền thông Hoa Kỳ đề cập đến nhiều nhất, như di trú, bầu cử, Afghanistan, Trung Quốc, Bắc Hàn, súng ống.
Đa phần các câu hỏi tập trung vào vấn đề di dân tại vùng biên giới, đang trở thành đề tài gây tranh luận và tạo cơ hội cho Đảng Cộng Hòa chỉ trích chính sách được gọi mở cửa cho di dân ào ạt vào Hoa Kỳ. Để trả lời về vấn nạn hiện nay mà tòa bạch ốc đang đương đầu ở vùng biên giới, TT Joe Biden giải thích rằng, lý do nhiều người ở vùng Châu Mỹ đổ vào Mỹ trong thời gian qua là vì họ nghĩ rằng ông là một người tốt, một nice guy, thế nhưng theo ông, chính sách về di trú vẫn không thay đổi, sẽ có nhiều người bị trục xuất và chính quyền của ông đang thảo luận với chính phủ Mexico để tiếp tục nhận lại người bị trục xuất. Theo TT Biden, đa số di dân tìm cách vào Mỹ trong thời gian qua là những người lớn và trẻ trên 16 tuổi, còn trẻ em chỉ là một số nhỏ, chính quyền của ông tìm cách giải quyết số trẻ em này không để bị giữ quá lâu, nhưng đồng thời cũng tiến hành thủ tục trục xuất. TT Biden cho rằng, để giải quyết tình trạng di dân, ngân sách 700 triệu mỹ kim hàng năm của liên bang sẽ nhắm vào việc cải thiện đời sống của người di dân trên xứ sở của họ, qua đó họ không tìm cách bỏ quê hương để đến Mỹ, và trong thời gian tới, chính quyền của ông sẽ tiếp tục thực hiện theo chiều hướng đó.
Vấn đề kiểm soát súng ống đã trở thành đề tài gây tranh cãi sau khi xảy ra 2 vụ thảm sát chỉ trong tuần qua, thế nhưng TT Biden đã không dành thì giờ giải thích những gì ông sẽ làm trong tương lai, thế nhưng trước khi họp báo, tin tức cho thấy TT Biden đang thúc giục quốc hội thông qua 2 dự luật được thông qua ở hạ viện trước đây, bao gồm gia tăng kiểm tra hồ sơ lý lịch, và cấm bán súng có khả năng tấn công hàng loạt. Thay vào đó ông tập trung vào nỗ lực cải tổ hệ thống hạ tầng cơ sở của Hoa Kỳ, với việc ông sẽ có mặt tại thành phố Pittsburg của tiểu bang Pennsylvania vào ngày mai để khởi đầu kế hoạch trị giá nhiều ngàn tỉ mỹ kim. TT Biden cho rằng, nỗ lực của ông là tìm kiếm những sự thỏa thuận mang tính lưỡng đảng chứ không tạo ra sự chia rẽ đảng phái.
Về vấn đề đối ngoại, câu hỏi của hãng tin Bloomberg về vấn đề Trung Quốc được TT Biden trả lời chi tiết, theo đó, Tập Cận Bình là người mà ông trở thành nhân vật quốc tế tiếp xúc nhiều nhất, qua đó ông Tập hiểu rõ nước Mỹ muốn gì, thế nhưng vấn đề chính hiện nay là làm sao buộc Trung Quốc phải tham gia vào sân chơi quốc tế một cách công bằng bao gồm cạnh tranh và mậu dịch công bằng. Tuy nhiên điểm quan trọng nhất để đương đầu với Trung Quốc là không phải sự kình chống nhau mà nước Mỹ phải tự đầu tư để tiếp tục tiên phong trên thế giới trong nhiều ngành kỹ thuật, bao gồm y học, trí thông minh nhân tạo, ngành sinh hóa, các cuộc nghiên cứu khác. Ông sẽ tìm cách thay đổi ngân sách đầu tư này lên thành 2% thay vì chỉ .7% dưới thời TT Trump. TT Biden cũng khẳng định, mục tiêu của nước Mỹ vẫn tiên phong về mặt dân chủ, khác hẳn với Trung Quốc và Nga chỉ tập trung vào việc cai trị độc tài. Ông nói rằng, chữ cộng sản ngày nay không còn được sử dụng nữa, thay vào đó là chữ độc tài. Hoa Kỳ sẽ dồn nỗ lực để tranh đấu cho dân chủ vì truyền thống và giá trị của nước Mỹ là dân chủ. Về vấn đề Afghanistan, TT Biden không khẳng định ngày nào sẽ rút quân, mặc dù hạn chót là ngày 1 tháng 5, như dưới thời TT Trump đã ký kết với Taliban, tòa bạch ốc sẽ làm việc với liên minh và lựa ngày rút quân sao cho an toàn, trật tự, mà không kéo dài hơn cần thiết.
Cuộc họp báo của TT Biden khác nhiều so với thời TT Trump vì cách trả lời của ông tương đối chậm, nhưng trực tiếp và ngắn gọn vào câu hỏi của phóng viên thay vì nói vòng vo hay ngoài đề.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
