TT Joe Biden đã thực hiện một điện đàm đầu tiên với Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình hôm Thứ Tư, kéo dài đến 2 giờ đồng hồ tập trung vào các vấn đề như trao đổi mậu dịch, việc Trung Quốc tiếp tục đàn áp dân chủ lên Hồng Công, các vấn đề về người Duy Ngô Nhĩ đang bị trù dập và tù đày. Cuộc thảo luận giữ TT biden với ông Tập diễn ra chỉ sau vài giờ đồng hồ khi TT Biden tuyên bố việc thành lập một nhóm đặc nhiệm nhằm đối phó với Trung Quốc ít nhất là trong vòng 4 năm tới trong nhiệm kỳ đầu của ông.
Thông cáo báo chí của Tòa Bạch Ốc cho biết, trong cuộc điện đàm, TT Biden bày tỏ mối quan tâm về hành vi mang tính đe dọa và không công bằng trong trao đổi mậu dịch với Hoa Kỳ. TT Biden cũng đặt vấn đề với ông Tập về vụ Hồng Công, tình trạng vi phạm nhân quyền nhắm vào người Duy Ngô Nhĩ, cũng như các thành phần người thiểu số khác ở vùng Tân Cương, ngoài ra hành động khiêu khích của Trung Quốc nhắm tới Đài Loan. Mặc dù vậy, ông Biden mô tả cuộc điện đàm này mang tính tích cực.
Về vấn đề mậu dịch, TT Biden cho biết, mối quan tâm lớn hiện nay của ông là Trung Quốc ngày càng thăng tiến về kinh tế và là mối cạnh tranh lớn đối với Hoa Kỳ nếu như nước Mỹ không đẩy nhanh việc cải thiện hạ tầng cơ sở, bao gồm bảo trì, xây dựng hệ thống cầu đường và mạng giao thông công cộng. Ông nói “nếu chúng ta không mau di chuyển, họ tức Trung Quốc sẽ ăn luôn phần ăn trưa của chúng ta”.
Bên phía Trung Quốc thì tỏ vẻ thận trọng hơn trong việc đưa ra tin tức về cuộc điện đàm đầu tiên giữa lãnh đạo của họ đối với phía Hoa Kỳ, đài truyền hình quốc gia CCTV đưa ra quan điểm lạc quan hơn, cho rằng, ông Tập nhìn nhận có sự khác biệt giữa hai nước, nhưng sự khác biệt này cần được quản trị thay vì kình chống, phía Trung Quốc cũng kêu gọi hợp tác chung thay vì đối đầu nhau. Về mối quan tâm của TT Biden về Hồng Công, Đài Loan và Tân Cương, ông Tập Cận Bình gọi đây là vấn đề nội bộ của Trung Quốc và là vấn đề chủ quyền của Trung Quốc, kêu gọi Hoa Kỳ nên tôn trọng các quyền này, nhất là quyền lợi cốt lõi của Trung Quốc.
Trước khi nói chuyện qua điện thoại với người lãnh đạo Trung Cộng, TT Joe Biden tuyên bố hôm Thứ Tư, ông thanh lập một nhóm đặc nhiệm chuyên về Trung Quốc, và ra lệnh bộ quốc phòng hãy nhanh chóng thanh tra lại các chiến lược trong thời gian khi Hoa Kỳ tiếp tục đương đầu với những thử thách từ Trung Quốc. Lên tiếng trong chuyến thăm đầu tiên đến Ngũ Giác Đài, TT Biden giải thích lý do việc thành lập nhóm đặc nhiệm về Trung Quốc là nhằm tạo ra một đường hướng làm việc mạnh mẽ hơn trên vấn đề Trung Quốc, nhất là công việc này cần sự hợp tác của cả chính phủ Hoa Kỳ. Nhóm đặc nhiệm này chuyên về quân sự, theo TT Biden nhằm đáp ứng những thử thách về quân sự hiện nay từ Trung Quốc, nhằm giữ gìn hòa bình, an ninh và bảo vệ các quyền lợi của Hoa Kỳ tại vùng Indo-Pacific, cũng như trên toàn cầu. Nhóm đặc nhiệm này bao gồm 15 vị trí, được lệnh trong vòng 4 tháng phải hoàn tất việc thanh tra, sau đó gửi đề nghị lên chính phủ về chiến lược của Hoa Kỳ nhắm đến Trung Quốc, bao gồm các lãnh vực như kỹ thuật, hợp tác chiến lược, hệ thống phòng thủ và chiến đấu. Theo TT Biden, phải có báo cáo và đề nghị đầy đủ để nhận được sự hỗ trợ của cả hai đảng ở quốc hội, cũng như sự hợp tác của các đồng minh Hoa Kỳ trên trường quốc tế.
Bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin cho biết, chiến lược đối phó với Trung Quốc đã được thành lập từ thời TT Trump, giờ đây, bộ quốc phòng Hoa Kỳ sẽ tiếp nối với chiến lược này.
Đây không phải là lần đầu tiên TT Biden bày tỏ mối quan tâm về Trung Quốc, dưới thời TT Obama, khi ông làm PTT, Joe Biden đã nhiều lần gọi điện thoại đến giới lãnh đạo vùng Thái Bình Dương để gửi thông điệp hợp tác và ủng hộ trên nhiều phương diện chính trị và quân sự.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
