HTT:  Anh Mikhail Liublin là người Nga, còn người bạn gái là Nikolieva người gốc Ukraine. Cả hai đang yêu nhau trong một hoàn cảnh đầy trái ngang, khi chính phủ hai nước đang rơi vào chiến tranh, và nhất là TT Nga Putin đang muốn tiêu diệt Ukraine để Nga hóa quốc gia này. Trước khi chiến tranh, người Nga hay người Ukraine đều xem nhau là anh em, do ảnh hưởng chính trị đến văn hóa từ thời liên bang xô viết. Chuyện người Nga hay người Ukraine lập gia đình với nhau là chuyện thường tình và rất nhiều người Nga và Ukraine kinh doanh qua lại giữa hai quốc gia, cho đến khi chiến tranh bùng nổ. 

Anh Mikhail năm nay 31 tuổi, trước chiến tranh đang làm kỹ sư ngành nhu liệu điện toán và quen biết với cô Nikolieva, 25 tuổi, đang làm luật sư cho Ukraine. Hai người chỉ mới quen nhau thông qua bạn bè được vài tuần lễ thì chiến tranh xảy ra. Ngay trong thâm tâm của cô Nikolieva, vì bạn trai của mình là người Nga, và do tinh thần yêu nước, cô cảm thấy ngờ vực về mối quan hệ này, nhưng chính người bạn trai đã giải thích cho cô tường tận hơn về quan điểm chính trị của người Nga trong nước, vẫn có hàng triệu người chống đối Putin và đa số người Nga đều chống lại cuộc chiến xâm lược Ukraine do Putin đề xướng. Từ sự nghi ngại ban đầu, dần dần cô Nikolieva được trấn an và cả hai quyết định rời Ukraine xin tỵ nạn ở nước ngoài, chứ không trở về nhà của bạn trai ở Nga để chung sống. 

Tương tư như hoàn cảnh của hàng triệu người cho cả hai nước khi rơi vào cuộc chiến mà họ không hề có được sự kiểm soát, một bên mất mát đi hàng ngàn sinh mạng của thường dân, còn phía Nga, hàng ngàn trai trẻ phải phục vụ quân sự cũng đã bỏ mình nơi chiến trận. Hàng triệu người Ukraine đang xin tỵ nạn, thì ở Nga cũng có hàng trăm ngàn người rời nước ra đi sống lưu vong vì chán ngán với chế độ Putin. 

Đôi uyên ương Mikhail và Nikolieva quyết định chạy sang nước Hungary để tỵ nạn. May mắn  cho hai người là họ còn trẻ, chưa lập gia đình, chưa có con hay những rào cản khác. Cả hai cũng có được nghề nghiệp vững chãi, dù thất nghiệp trong giai đoạn này, nhưng nếu chiến tranh kéo dài, nghề nghiệp của hai người vẫn sẽ tìm được việc làm ở ngoại quốc. 

Lớn lên không hề biết chiến tranh là gì, giờ đây, người thiếu nữ Ukraine đã phải cùng bạn trai người Nga chạy lánh nạn. Họ mất 5 ngày trời để tìm đường đến biên giới Hungary, khi bom nổ chung quanh và tình hình trên đường tỵ nạn đầu biến động, thậm chí họ cũng không có toàn mạng để đến được Hungary hay không. 

Tai qua nạn khỏi trong tạm thời, cả hai thuê một căn chung cư nhỏ ở thủ đô Budapest và lên kế hoạch cho tương lai của họ. Anh Mikhail thì lạc quan hơn vì rất yêu cô bạn gái Ukraine, anh nói hiện nay vì chiến tranh và đang lưu vong ở xứ người nên cả hai phải dựa vào nhau 24 trên 24, nhưng anh lại rất thích và muốn cứ như thế này mãi. Riêng cô Nikolieva vì là thân phận con gái, nên cô chưa thể quyết định cho tương lại của mình, nhất là quê hương đang chiến tranh và gia đình lại ly tán, chưa kể bạn trai lại là người Nga, liệu họ có gặp phải sự kỳ thị ở nước ngoài hay không. 

Cả hai cho biết, mặc dù khó khăn hiện nay vì chiến tranh, nhưng họ hy vọng với tình yêu, mọi sự có thể hàn gắn được và hy vọng dù phải sống lưu vong nhưng hẹn một ngày được trở về quê quán và đời sống thường nhật được trả lại cho họ, để bù đắp mất mát hiện nay. 

Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV