Theo tường trình của tờ Wall Street Journal hôm nay, rõ ràng là do đại dịch Covid-19 đã khiến cho số lượng người di dân tìm cách vào Mỹ cao hơn bất thường, điểm đáng chú ý là số người đang tập trung ở đường biên giới Mexico và Texas, không còn tập trung là người Mexico hay El Salvador, Guatemala như những tin tức trước đây từ thời Obama hay thời ông Trump loan tải, hôm nay nhìn vào số người di dân ở biên giới, người ta thấy hiện diện hầu hết di dân từ các quốc gia ở vùng Trung và Nam Mỹ Châu, và cả vùng Caribbean như Haiti và Cuba với số lượng lên đến hàng trăm ngàn người, ngoài ra còn người từ Venezuela.
Từ tháng 10 năm 2020 đến tháng 8 năm nay, khoảng 300 ngàn di dân từ các quốc gia ngoài Mexico đã tập trung ở biên giới Hoa Kỳ. Trong suốt năm 2020, do tình trạng phong tỏa vì Covid, số lượng di dân tập trung ở biên giới Mỹ chỉ vào khoảng 44 ngàn. Năm 2019 là 77 ngàn, trong khi năm 2018 chỉ là 21 ngàn người.
Tập trung ở biên giới hiện nay đa số là người Haiti, cho dù số người bị bắt và trả về nước cũng rất cao, 28 ngàn người từ tháng 10 năm đến tháng 8 năm nay. Tình trạng di dân hiện nay đang trở thành một thử thách rất lớn cho chính quyền của TT Joe Biden, nhất là việc kiềm chế lượng di dân không đơn giản, rất cần đến sự hỗ trợ của chính phủ Mexico. Cho đến nay, mặc dù đã cử hàng trăm nhân viên của cơ quan bảo vệ biên giới đến, và tìm cách trục xuất di dân Haiti về nước, nhưng số người tràn đến biên giới vẫn cao. Chỉ có những người nào đi chung với con nhỏ thì được phép băng qua biên giới và được điền đơn xin tỵ nạn, tuy nhiên con số quá cao đang gây áp lực rất lớn cho hệ thống di dân của Hoa Kỳ.
Hiện nay có đến 90% người di dân tập trung ở biên giới đến từ 6 quốc gia như Ecuador, Brazil, Haiti, Cuba, Nicaragua và Venezuela, lý do đơn giản là con đường đến Mỹ khá dễ dàng, chỉ cần đón xe bus băng qua nhiều biên giới các quốc gia phía Nam là đến được Mexico, cộng thêm với chính sách di trú dễ dãi của Mexico, một người nước ngoài vào Mexico không hề gặp khó khăn. Số người Haiti vào Mỹ đã tăng đột biến, nhưng trên thực tế, người gốc Ecuador chiếm tỉ lệ rất cao, 1,500 người trong năm 2018, giờ đây lên đến 88 ngàn người với đa số đều tin tưởng vào chính sách di dân dễ dãi của đảng dân chủ và TT Joe Biden, cộng với đại dịch gây khó khăn cho kinh tế tại quê hương của họ. Tin tức về công ăn việc làm dư thừa tại Mỹ càng làm cho người dân ở các quốc gia Nam và Trung Mỹ càng muốn đến Hoa Kỳ để có được công ăn việc làm đầy ưu đãi này. Hoa Kỳ hiện vẫn áp dụng các qui định và chính sách thanh lọc di dân vào Mỹ, thế nhưng vì số người di dân tràn vào quá đông đã khiến lực lượng tuần tra và giới chức di trú gặp rất nhiều khó khăn như hiện nay.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài Little Sài Gòn TV