Hội nghị thượng đỉnh Nga Mỹ lần đầu tiên trong nhiệm kỳ của TT Biden đã kết thúc sáng nay theo giờ California. Hai bên đã họp với nhau trong 5 giờ đồng hồ thảo luận nhiều đề tài, từ an ninh, tin tặc cho đến đề tài ngoại giao song phương. Điểm đáng chú ý là trước thềm hội nghị, khác hẳn với những lời lẽ căng thẳng đối chọi đưa ra, thì hai nhà lãnh đạo đã có nụ cười niềm nở và bắt chặt tay nhau khi bước vào phòng họp. TT Putin cho biết, ông vẫn hy vọng là cuộc họp này sẽ mang tính xây dựng và tích cực, trong khi TT Biden thì cho rằng, ông muốn có được sự đồng thuận về phương cách giải quyết bất đồng và hai bên không đưa ra những hành động không lường trước. TT Biden cho rằng, ông muốn tìm kiếm một mối quan hệ có thể toan tính được với Nga và việc gặp gỡ mặt đối mặt vẫn là một điều nên làm hơn, ngoài ra, Hoa Kỳ cũng muốn định xem, giữa Nga và Mỹ có những điểm nào tương đồng về quyền lợi cũng như sự hợp tác hay không.
Tương tự như những hội nghị thượng đỉnh giữa trước đây, các nhà lãnh đạo khi họp báo chỉ đưa ra vài điểm được tiết lộ, còn nhiều hồ sơ về an ninh vẫn được khép kín. TT Putin là người đã thực hiện cuộc họp báo riêng chứ không trình bày chung với TT Biden, cho thấy, đây là cuộc họp đầu tiên giữa hai cường quốc nguyên tử thế giới, vẫn còn nhiều căng thẳng và bất đồng chưa được giải quyết, vì thế mối quan hệ giữa hai nước không thể được xem là bình thường, để hai bên cùng chia sẻ quan điểm chung trong cuộc họp báo.
TT Putin tuyên bố sau cuộc họp báo, đại sứ của hai nước sẽ trở về tòa đại sứ làm việc trở lại và hai bên cùng thảo luận với nhau về vấn đề an ninh mạng. Vào tháng Tư vừa qua, đại sứ Hoa Kỳ tại Nga là ông John Sullivans đã rời Nga trở về Hoa Kỳ sau khi TT Biden ra lệnh cấm vận mới nhắm vào 10 viên chức của Nga, sau khi những tin tức tình báo cho thấy, tin tặc Nga đã tìm cách tấn công vào các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ, bao gồm bộ nội an, để tìm cách gây ảnh hưởng đến kết quả bầu cử. Để đáp trả, TT Putin ra lệnh triệu hồi đại sứ về nước và từ đó đến này, quan hệ ngoại giao giữa hai bên bị đóng băng. Việc hai bên đồng ý cho phép đại sứ trở lại làm việc cho thấy, nỗ lực giải quyết bất đồng thông qua ngã ngoại giao đang được nối lại.
Vấn đề tin tặc được TT Joe Biden quan tâm và yêu cầu Nga cần có hành động tránh gây ra thêm những biến cố mới trong tương lai, không những tin tặc từ Nga mà hai bên có thể làm việc để ngăn chặn những vụ tấn công tin tặc từ các quốc gia khác. Trong vụ tấn công vào công ty chuyên cung cấp đường ống dẫn dầu của Mỹ là Colonial Pipeline, kết quả điều tra cho thấy, vụ tấn công này không phải do chính phủ Nga chủ xướng mà do các nhóm tin tặc từ Nga hoặc vùng Đông Âu phối hợp thực hiện. Chính Nga cũng không muốn bị tấn công tin tặc gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và an ninh. Việc phối hợp giữa Nga và Hoa Kỳ về an ninh mạng sẽ là bước khởi đầu làm giảm những vụ tin tặc đòi tiền chuộc trong tương lai.
TT Biden cũng đề cập đến việc Ukraine, một quốc gia từng làm trong khối liên bang sô viết, nay muốn tham gia khối Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, qua đó, phía Nato muốn Nga tránh gây thêm khó khăn cho Ukraine, mà hãy để tiến trình tham gia của Ukraine diễn ra êm thắm. Khi được hỏi đến vấn đề này, TT Putin chỉ đáp rằng, ông không thấy có điều gì để thảo luận về Ukraine. Theo giới quan sát, như vậy, phía Nga một mặt để Ukraine tham gia vào khối Nato, nhưng mặt khác, vẫn muốn tạo ảnh hưởng lên Ukraine, vì quốc gia này là tiền đồn phía Tây về an ninh quốc phòng rất quan trọng của Nga.
Như hai nhà lãnh đạo trông đợi, hội nghị thượng đỉnh Nga Mỹ kết thúc và đã đạt kết quả đầu tiên là làm giảm căng thẳng, sau đó sẽ tiếp tục với các cuộc thảo luận mới giữa cấp ngoại giao trong thời gian tới.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
