Hôm Thứ Tư, hình ảnh của một đứa bé bị bỏ rơi tại một vùng đất trống của thành phố La Grulla, thuộc tiểu bang Texas đã trở thành bản tin nóng và gây xôn xao dư luận trong số những tin liên quan đến di trú trong thời gian qua. Đoạn video do máy quay của nhân viên tuần tra biên giới thu được và được chiếu khắp các bản tin của Hoa Kỳ cho thấy một đứa bé 10 tuổi đang đi bộ một mình trên đường, em hỏi nhân viên biên giới có thể giúp em được không. Đứa bé cho biết, em đang đi bộ cùng với một nhóm người nhưng em lại bị bỏ rơi. Nhân viên tuần tra hỏi em, bọn họ đã bỏ rơi em, vậy em có đi chung với bố mẹ hoặc ai khác không. Em nói, không đi với ai cả, em đi với một nhóm rồi bị bỏ rơi, giờ thì em xin được giúp đỡ.
Sau khi được đưa về trại tạm trú, cơ quan di trú cho biết đứa bé đến từ Nicaragua và hiện đã được trao cho cơ quan thẩm quyền là bộ cung cấp dịch vụ y tế và nhân sinh, và văn phòng giải quyết người tỵ nạn.
Mặc dù hình ảnh của một đứa bé lang thang một mình giữa vùng sa mạc nhìn rất thương tâm, thế nhưng ai cũng biết, đây là hành động hoàn toàn có chủ đích của nhóm buôn người Mexico và ngay cả bố mẹ của đứa bé. Hiện nay chỉ có vài quốc gia ở vùng Trung Mỹ là nơi có nhiều người vượt biên tìm cách đến Mỹ nhiều nhất, bao gồm Guantamala, Honduras, Nicaragua, El Salvado, là những quốc gia nghèo nhất vùng Châu Mỹ La Tinh, cũng là nơi tập trung các vụ băng đảng ma túy, chưa kể đến tình trạng phân hóa chính trị, khiến các quốc gia này không thể phát triển nổi để hỗ trợ cho người dân.
Chỉ riêng trong tháng 3, cơ quan di trú Hoa Kỳ cho biết, có hơn 172 ngàn người đã tìm cách vượt biên Mexico để vào Mỹ, tăng thêm 72 ngàn người so với tháng Hai. Trong số này, lực lượng tuần tra đã đón nhận gần 19 ngàn trẻ em đến từ vùng Trung Mỹ mà không có bố mẹ đi kèm, tăng gấp đôi so với tháng 2. Tính chung, tổng số người di dân tìm cách vào Mỹ đã tăng 71% từ tháng 2 đến tháng 3 vừa qua và theo ước tính, số di dân tìm cách vào Mỹ sẽ tăng đến 800 ngàn người từ nay đến hết mùa hè này.
Trước tình trạng di dân với nhiều trẻ em không có người lớn đi kèm đã khiến cả hai thành viên lập pháp của đảng dân chủ và cộng hòa trong quốc hội gọi đây là tình trạng khủng hoảng về di dân, đồng thời chỉ trích TT Joe Biden về khả năng quản lý người di dân. Trong cuộc họp báo, tòa bạch ốc tuyên bố, không thể giải quyết tình trạng di dân này qua đêm được, mà cần thêm nỗ lực và thời gian. Sự chỉ trích này sẽ tiếp tục gia tăng vì TT Biden lại chỉ định bà PTT Kamala Harris vào ban lãnh đạo vấn đề di dân vùng biên giới, trong khi cá nhân bà Kamala lại là một người ủng hộ di dân và là người từng chỉ trích chính sách di dân của TT Donald Trump. Thành viên đảng cộng hòa hiện chỉ trích bà PTT là chưa thấy có hành động gì để làm giảm số người di dân vào Mỹ, thậm chí bà cũng chưa từng thực hiện chuyến thị sát đến các khu tạm giam trẻ em và di dân ở Biên giới.
Số người di dân tìm cách vào Mỹ trong năm 2020 đã giảm đáng kể, nguyên nhân chính là do đại dịch Coronavirus, thế nhưng bắt đầu tăng mạnh ngay khi kết quả bầu cử cho thấy TT Biden của Đảng Dân Chủ chiến thắng. Người di dân tin tưởng đảng dân chủ với chủ trương ủng hộ di dân sẽ giúp tạo điều kiện dễ dàng hơn cho di dân bất hợp pháp vào Mỹ, chưa kể là những di dân bất hợp pháp đang sống ở Mỹ sẽ trở thành hợp pháp theo chính sách về di trú đang được thảo luận ở tòa bạch ốc và quốc hội.
Vẫn theo số liệu từ cơ quan kiểm soát biên giới, trong tháng ba, có 104 ngàn người bị trục xuất trong số 172 ngàn người di dân vào Mỹ, như vậy, đã có gần 70 ngàn di dân được vào Mỹ hoặc đang chờ tòa án quyết định về hồ sơ di trú, trước khi được ở lại hay bị trục xuất.
Việc giữ trẻ em di dân trong những tòa nhà hiện nay dưới chính quyền Joe Biden cũng đang gặp sự chỉ trích từ các nhóm bảo vệ nhân quyền vì tình trạng chật chội cũng như mất tự do của các em trong lúc chờ đợi hồ sơ các em được giải quyết.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
