Một thất bại lớn cho Đảng Dân Chủ và tổng thống Joe Biden sau khi ứng viên Terry McAuliffe của Đảng Dân Chủ thua ứng viên đảng cộng hòa Glenn Youngkin trong cuộc bầu cử hôm qua 2 tháng 11. Thất bại lớn là vì tiểu bang Virginia là thành trì của đảng Dân chủ khi vào năm 2020, TT Joe Biden thắng đến 19% phiếu phổ thông. Đảng Dân Chủ đang lo ngại với kết quả bầu cử Virginia có thể đảng sẽ mất thế đa số trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào sang năm 2022. Thất bại lớn cho đảng dân chủ ở Virginia là vì ông McAuliffe từng là thống đốc từ năm 2014 đến năm 2018 và gặp khó khăn để đưa ra các thông điệp mang tính thuyết phục khi vào thời điểm mức ủng hộ cho Tổng Thống Biden đang tụt giảm nghiêm trọng, đồng thời đảng dân chủ hiện đang gặp khó khăn để vượt qua được tranh chấp nội bộ tại quốc hội để thông qua các dự thảo ngân sách của tòa bạch ốc.
Tiểu bang Virginia cũng là tiểu bang đặc biệt vì hiến pháp của tiểu bang không cho phép một thống đốc được quyền tranh cử liên tiếp hai nhiệm kỳ. Sau khi phục vụ 4 năm, cho dù được sự ủng hộ của cử tri nhiều cách mấy, ông hay bà vẫn phải chờ ít nhất 3 năm. Virginia trong các bầu cử trước đây luôn bỏ phiếu chọn thống đốc theo đảng dân chủ, vị thống đốc nay mãn nhiệm là ông Ralph Northam đã thắng lớn trong năm 2018 và đảng dân chủ cũng thắng lớn năm 2018, thế nhưng năm nay thì thế cờ đang xoay chuyển theo hướng Cộng Hòa.
Trong thời gian vận động tranh cử ông McAuliffe của Đảng Dân Chủ từng ghán ghép ông Youngkin là người có chủ trương theo Donald Trump, tưởng rằng sẽ thuyết phục cử tri độc lập bỏ phiếu chống, thế nhưng ông Youngkin là không hề đề cập đến những chính sách theo hướng của ông Trump, ngược lại, tập trung vào các đề tài quan trọng mang tính địa phương như giáo dục, quyền phụ huynh trong nhà trường và đặc biệt là giảm thuế, một chính sách hoàn toàn ngược lại với khuynh hướng của Đảng Dân chủ là tăng thuế hiện nay. Các thông điệp này của ông Youngkin đã thuyết phục được những cử tri độc lập từng bỏ phiếu cho ông Biden vào năm 2020, vì thế tại những vùng ngoại ô, cử tri đã bỏ phiếu cho ông Youngkin vượt xa phiếu bầu mà họ bỏ phiếu cho ông Trump. Vì tạo được khoảng cách với cựu TT Trump, cử tri Virginia không nghĩ rằng ông Youngkin là ứng viên của Trump, chưa kể là họ đang chán ngán các chính sách của đảng dân chủ lèo lái tiểu bang.
Theo một số chuyên gia, tiểu bang Virginia có vị thế chính trị rất đặc biệt, ngoài việc cấm thống đốc tái tranh cử, thì cử tri tiểu bang lại có khuynh hướng bầu thống đốc trong những năm lẻ, ngược với khuynh hướng của đảng chính, chẳng hạn quốc hội có đảng cộng hòa thì cử tri chọn thống đốc theo dân chủ và ngược lại. Tuy nhiên lần này, không những chọn thống đốc theo đảng cộng hòa mà họ cũng chọn luôn vị phó thống đốc là một người rất bảo thủ, là bà Winsome Sears, bà lại là người gốc phi châu và trở thành phó thống đốc gốc phi châu và nữ phó thống đốc đầu tiên trong lịch sử của Virginia. Thất bại của đảng dân chủ đến vào thời điểm khi cử tri Virginia chỉ ủng hộ TT Biden 43% và cho rằng đảng dân chủ hiện nay là quá phóng khoáng.
Cử tri độc lập đã chống lại các chính sách của TT Joe Biden vì thế họ bỏ phiếu chọn người của Đảng Cộng Hòa, tương tự như họ đã chống lại các chính sách của cựu TT Trump trong cuộc bầu cử năm 2020. Thế nhưng chiến thắng cho ứng viên Đảng Cộng Hòa Youngkin là nhờ vào các thông điệp chỉ trích các chính sách hiện nay của phe dân chủ đưa ra, từ vấn đề bắt buộc chích ngừa, chống cải tổ cảnh sát cho đến vấn đề chủng tộc..vv.
Theo các phân tích gia chính trị qua kết quả cuộc bầu cử ở Virginia, đảng dân chủ trong thời gian tới cần tập trung giải quyết các vấn đề tồn đọng hiện nay, đồng thời cần theo đổi khuynh hướng quá cởi mở của họ trong các đề tài như thuế má, di trú, y tế, giáo dục và gia đình.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
