Trong chương trình đặc biệt của Little Saigon TV tưởng niệm 30 tháng tư vào sáng nay, người ta xem một trích đoạn phỏng vấn về cảm tưởng của những người Mỹ gốc Việt ở Mỹ về ngày 30 tháng Tư, qua đó, hai thế hệ người Việt hoàn toàn có quan điểm khác biệt về ngày 30 tháng tư. Một số người trẻ hoàn toàn không hề biết gì về ngày 30 tháng Tư, ngược lại người trung niên từng vượt biên hay từng sống dưới chế độ cộng sản sau 30 tháng Tư đều nhớ rất rõ ngày mà họ gọi là đau thương này.
Thật ra ngày 30 tháng Tư năm 1975 có dấu ấn lịch sử rất lớn đối với Hoa Kỳ, một sự thảm bại trong chính sách đối ngoại dẫn đến hậu quả Hoa Kỳ phải cưu mang hàng trăm ngàn người Việt sang tị nạn, dẫn đến chính sách di trú cho hàng trăm ngàn người Việt khác, theo chương trình ra đi trong vòng trật tự và chương trình HO, hỗ trợ cho những cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa, hoặc những ai từng làm việc cho chính phủ Hoa Kỳ ở Việt Nam trong thời chiến.
Đối với những người Việt bắt đầu từ độ tuổi có hiểu biết và lớn lên trong ngày 30 tháng Tư năm 1975, sẽ không bao giờ quên được ngày đầy mâu thuẫn này, vì đối với người miền Nam, đây là ngày uất hận vì miền Nam thất thủ rơi vào tay người Cộng Sản miền Bắc. Nhưng đối với người miền Bắc bên kia vĩ tuyến 17 và kể cả những người nằm vùng trong Nam, ủng hộ cho quân đội Cộng Sản miền Bắc thì ngày 30 tháng Tư lại là ngày chiến thắng vĩ đại, là ngày thống nhất đất nước và họ tổ chức ăn mừng hàng năm.
Ngày 30 tháng Tư vẫn sẽ là một ngày đầy mâu thuẫn và phân hóa cho dân tộc Việt Nam hôm nay và cho đến khi nào chế độ Cộng Sản không còn hiện hữu trên đất Việt nữa. Mâu thuẫn vì lẽ, một bên thì ăn mừng mà họ không hiểu rằng, sự ăn mừng của trên cái chết của hàng trăm ngàn người trên biển và trên con đường tìm tự do là sự tàn nhẫn và là sự sỉ nhục ghê gớm trên xương máu của người đã chết. Chiến tranh tương tàn Việt Nam còn để lại hàng triệu cái chết cho binh sĩ cả hai bên, ăn mừng ngày chiến thắng 30 tháng Tư thì cũng không khác gì ăn mừng ngày tử sĩ đất nước.
Trong lúc đó người Việt ở hải ngoại tưởng niệm ngày 30 tháng Tư, thực sự là ngày đáng ghi nhớ và đau thương cho đất nước Việt Nam hơn là vinh quang, bởi vì, trong lúc cộng đồng người Việt càng ngày càng xây dựng lớn mạnh ở nước ngoài thì ở trong nước, 46 năm dưới chế độ cộng sản, ngoài những tòa nhà xây dựng theo kiểu phương Tây, thì đời sống của đại đa số người dân vẫn tiếp tục nghèo đói, nếu không thì đã không có chuyện vẫn tiếp tục có nhiều người chết để rời bỏ đất nước đi tìm miếng ăn ở Anh, ở Nam Hàn ở Nhật.
Việc một số người trẻ Việt Nam ở hải ngoại không hiểu gì về ngày 30 tháng Tư cũng là phần lỗi của người đi trước, vì bố mẹ, ông bà đã không chia sẻ những kinh nghiệm từ nỗi đau thương cho các em biết. Người trẻ trong nước không biết về ngày 30 tháng Tư thì đã đành, nhưng người trẻ ở Mỹ mà không biết gì về ngày 30 tháng Tư thì thật là điều đáng tiếc, vì thế, thế hệ người Việt đi trước, cần tiếp tục dìu dắt các thế hệ sau về một phần lịch sử của đất nước, để cho các em hiểu, tại sao các em có mặt trên vùng đất tự do dân chủ này và tại sao người Việt hải ngoại đã chọn sự tự do thay vì chế độ cộng sản trong nước.
Hoàng Trọng Thụy tường trình cho đài LSTV
